عقیق اصل خواص بسیار زیادی دارد تقریبا می توان گفت از تمام سنگ ها پرخاصیت تر و البته فراوان تر است در گام اول برای تشخیص سنگ عقیق باید بدانید که سنگ عقیق روی شیشه خش می اندازد ولی شیشه یا پلاستیک فشرده شده نمی تواند چنین خاصیتی داشته باشد اما به طور کلی نمی توان گفت که تنها با خش انداختن روی شیشه عقیق اصل است چون ممکن است سنگ دیگری نیز چنین خاصیتی داشته باشد.
چگونه عقیق اصل را از عقیق بدل تشخیص دهیم؟
در هنگام خرید عقیق به منظور شناختن عقیق اصل از انواع بدل آن شش نکته زیر را در نظر داشته باشید؛
۱- عقیق واقعی دارای رنگی روشن و متمایز است، در حالی که عقیق بدلی از روشنایی کمتری برخوردار است. عقیق طبیعی از رنگ های روشن و رگه های واضح برخوردار است. اگر با دقت به عقیق طبیعی نگریسته شود، لکه های قرمز متراکم کوچک در نوارهای قرمز قابل مشاهده است. انتهای عقیق مصنوعی ساخته شده از سنگ، دارای الگوی گلبرگی می‌باشد. همچنین عقیق آبی رنگ شده دارای رنگ روشن یکدست می‌باشد، که به ما احساس غیرطبیعی بودن را می‌دهد.
۲- بافت را مورد توجه قرار دهید. در مقایسه با عقیق طبیعی، نوع مصنوعی ساخته شده از سنگ از بافت نرم‌تری برخوردار است. اگر با یک تکه یشم بر روی سنگ خراش ایجاد کنیم، عقیق مصنوعی خراش برمی‌دارد، اما عقیق طبیعی خراش برنمی‌دارد. عقیق مصنوعی نسبت به عقیق طبیعی از معایب بیشتری بر روی سطح خود برخوردار است.
۳- به کیفیت تراش عقیق دقت کنید. تراش عقیق با کیفیت بالا، استادانه‌تر است و سطح سنگ از درخشش بالایی برخوردار بوده و یکدست، بدون خط و خش و ترک می‌باشد.
۴- به میزان شفافیت سنگ دقت کنید. میزان شفافیت عقیق طبیعی به خوبی عقیق مصنوعی نیست. عقیق طبیعی از اندکی هرج و مرج و بی نظمی در شفافیت برخوردار است و بعضاً می‌توان درون آن خطوط و ابرهایی دید، در حالی که عقیق مصنوعی از شفافیت خوبی برخوردار بوده که به مانند شفافیت گوی شیشه‌ای می‌باشد.
۵- وزن سنگ را مورد بررسی قرار دهید. عقیق طبیعی سنگین‌تر از عقیق مصنوعی است.
۶- عقیق طبیعی در تابستان خنک و در زمستان گرم است، در حالی که دمای عقیق مصنوعی با تغییر دمای محیط تغییر می‌نماید و در روزهای گرم، گرم می‌شود و در روزهای سرد، سرد می‌شود.